Veelgestelde vragen

Het Toepassingskader revaccinatie tegen COVID-19 is opgesteld op initiatief van de Gezondheidsraad. Het is gebaseerd op wetenschappelijke gegevens en het ondersteunt de besluitvorming om, als de epidemiologische situatie daartoe aanleiding geeft, specifieke doelgroepen snel een herhaalprik aan te bieden met de bestaande mRNA-vaccins. Met het kader kan het RIVM beoordelen welke groep op welk moment in aanmerking komt voor revaccinatie.

Dat advies is niet meer actueel. De Gezondheidsraad concludeerde op 25 maart 2022, in de epidemiologische situatie van dát moment, dat het verstandig was om niet alleen 70-plussers, maar ook 60-plussers een revaccinatie aan te bieden tijdens de omikrongolf van dat moment. Die golf is voorbij, en voor een nieuwe golf is een nieuwe afweging nodig. Daarvoor is het toepassingskader. Het RIVM houdt die situatie in de gaten en adviseert op basis van het toepassingskader of het nodig is om specifieke groepen een nieuwe vaccinatie aan te bieden.

Of dat nodig is, stelt het expertteam COVID-19-vaccinaties van het RIVM vast, niet de Gezondheidsraad. Het RIVM adviseert wel op basis van de uitgangspunten die de Gezondheidsraad heeft vastgelegd in het toepassingskader.

In zijn Kamerbrief van 17 mei 2022 maakt de minister van VWS er melding van dat hij het RIVM heeft gevraagd een werkwijze op te stellen voor het gebruik van het toepassingskader. Het RIVM heeft een responsteam ingesteld dat periodiek een inschatting maakt van de noodzaak om een revaccinatie te overwegen. Mocht er aanleiding toe zijn, dan roept het RIVM diezelfde week een expertteam COVID-19-vaccinaties (OMT-V) bijeen om over een herhaalprik te adviseren. Op 16 mei 2022 heeft het RIVM voor het eerst advies uitgebracht.

Wat is gezonde voeding? Wie moet een nieuw vaccin als eerste krijgen? Hoe gevaarlijk zijn bepaalde chemische stoffen en straling? De Gezondheidsraad brengt jaarlijks ongeveer 25 adviezen uit voor de regering en de Tweede Kamer, gebaseerd op de laatste wetenschappelijke inzichten rond (volks)gezondheid en gezondheidszorg. Al die adviezen zijn openbaar en staan op deze website. Medisch specialisten, voedings-, veiligheids- en milieudeskundigen, juristen, ethici en andere specialisten die lid zijn van de Gezondheidsraad adviseren op basis van de stand van de wetenschap. Zij zijn over het algemeen werkzaam (geweest) bij een universiteit, universitair medisch centrum of onderzoekinstelling. Voordat zij lid worden, doorlopen zij een procedure waarbij eventuele belangen worden beoordeeld. Meer informatie hierover vindt u onder werkwijze.

De leden van de Gezondheidsraad vergaderen nooit als geheel; de raad werkt in commissies. Als het kabinet om een advies vraagt, gaat een vaste of tijdelijke commissie van de Gezondheidsraad hiermee aan de slag en werkt het advies uit. Commissies bestaan uit deskundigen met verschillende expertise. Samen kijken zij vanuit een brede blik naar de adviesvraag en streven zij ernaar om alle invalshoeken van de adviesaanvraag te behandelen. Nadat de commissie het conceptadvies heeft afgerond, toetst de beraadsgroep van de Gezondheidsraad dit op wetenschappelijke kwaliteit en consistentie met andere adviezen van de raad. Ten slotte biedt de voorzitter het advies aan de minister of staatssecretaris en aan de Tweede en de Eerste Kamer aan. Meer informatie vindt u onder werkwijze.

De (vice)voorzitter van de Gezondheidsraad biedt een advies aan regering en parlement aan als het voldoet aan de kwaliteitseisen. Belangrijke stappen in het adviesproces zijn de samenstelling van een commissie van onafhankelijke deskundigen, toetsing door de beraadsgroep en vaststelling door de (vice)voorzitter. Ook behoeften in de samenleving spelen een rol. Afhankelijk van het onderwerp is er meer of minder tijd nodig om aan alle vereisten te voldoen: een advies over de strategie voor de inzet van een coronavaccin kent meer tijdsdruk en heeft zodoende een andere doorlooptijd dan een advies over een nieuwe technologie of richtlijnen voor voeding.

De Gezondheidsraad adviseert en beslist niet over beleid, wet- en regelgeving. Dat doet het kabinet. Het kabinet stuurt zijn reactie op een Gezondheidsraadsadvies doorgaans binnen drie maanden naar de Tweede en de Eerste Kamer. De Kamers kunnen over adviezen en/of kabinetsreacties debatteren en op die manier het beleid van de minister (laten) aanpassen.

De Gezondheidsraad bestaat uit deskundigen die op persoonlijke titel spreken. Zij hebben voor ze lid werden een procedure doorlopen waarbij eventuele belangen zijn beoordeeld. Aspirant-leden moeten daarvoor een belangenverklaring inleveren. Die verklaring wordt getoetst door het bestuur van de Gezondheidsraad. Belangenverklaringen van leden worden gepubliceerd op deze website. Meer informatie vindt u onder Omgaan met belangen.
Het is wettelijk vastgelegd dat noch de minister of andere politici, noch zijn ambtenaren invloed kunnen uitoefenen op de adviezen die de raad uitbrengt. Daarom kunnen medewerkers van een ministerie geen lid zijn of worden van een commissie van de Gezondheidsraad. Meer informatie vindt u onder werkwijze.