Tamar Sharon sprak 8e Els Borst Lezing uit over ontwrichte zorg

Op 25 november 2020 heeft dr. Tamar Sharon de 8e Els Borst Lezing uitgesproken, getiteld: Ontwrichte zorg - Over het verlies van publieke waarden in de strijd om betere (digitale) gezondheid. Vanwege de coronamaatregelen was de lezing dit jaar volledig digitaal. Zo konden meer dan 400 personen zich aanmelden. Tamar Sharon is universitair hoofddocent filosofie van de technologie en co-directeur van de Interdisciplinary Hub for Security, Privacy & Data Governance aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.

Dr. Tamar Sharon
Beeld: ©Radboud Universiteit

Destabilisatie door digitalisering

Digitalisering van de gezondheid – van wearables en apps tot AI en geautomatiseerde besluitvorming – belooft de gezondheid van individuen en de bevolking te verbeteren. Maar het destabiliseert ook fundamentele publieke waarden, waaronder autonomie, solidariteit, rechtvaardigheid en het algemeen belang. In haar lezing ging Tamar Sharon in op wat er verloren kan gaan als we meer digitale gezondheid krijgen. En hoe we digitale gezondheid beter op onze fundamentele waarden kunnen afstemmen.

Het is van belang het besef te cultiveren dat gezondheidstechnologieën, zoals alle technologieën, effecten kunnen hebben die verder gaan dan individuele schade.

Coreferenten Dick Willems en Kristien Hens

Daarnaast deelden 2 coreferenten hun visie op (digitale) gezondheid en de relatie tot andere publieke waarden. Dit zijn prof. dr. Dick Willems, hoogleraar Medische ethiek aan de Faculteit der Geneeskunde van de Universiteit van Amsterdam, en dr. Kristien Hens, onderzoeksprofessor ethiek aan de Universiteit Antwerpen. Kristien Hens ging in haar coreferaat verder in op gezondheid als een ‘superwaarde’, de geneeskunde als een skill en onze drang naar controleerbaarheid.

Dick Willems pleitte in zijn coreferaat voor meer empirisch onderzoek naar innovatie binnen de gezondheidszorg en wat technologische innovaties doen met publieke waarden. Dergelijke innovaties vragen volgens hem ook om ethische innovaties. Alle 3 de sprekers betoogden dat ethici zo veel mogelijk betrokken moeten worden in toekomstig (empirisch) onderzoek.

Beeld: ©CEG

Kijk terug

U kunt de volledige Els Borst Lezing terugkijken. Hier hoort u ook de bespreking van geselecteerde publieksvragen. Deze gingen onder andere over de individuele plichten en verantwoordelijkheden die gekoppeld zijn aan het behoud van autonomie en gezamenlijke besluitvorming, en het vraagstuk of technologie de zorg menslievender kan maken.

Over de Els Borst Lezing

De lezing is een initiatief van het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG), een samenwerkingsverband van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving en de Gezondheidsraad, en werd voor het eerst uitgesproken in 2013. De lezing is vernoemd naar Els Borst, die als voormalig minister van VWS aan de wieg stond van het CEG. Els Borst-Eilers (1932-2014) heeft tijdens haar carrière veel aandacht besteed aan diverse ethische thema’s.