Woord vooraf
Het voorjaar van 2020 dient zich aan. We leven op dit moment in een onzekere tijd. Nederland wordt, net als de rest van de wereld, hard getroffen door het coronavirus, en de maatregelen om deze uitbraak te bestrijden zijn verstrekkend. Kort geleden sprak premier Mark Rutte het volk toe. Hij benadrukte in zijn toespraak hoe belangrijk het is om “te kunnen varen op het kompas van wetenschappelijke kennis en betrouwbare feiten”.
Dit onderstreept nog eens de importantie van het fundamentele werk van de Gezondheidsraad. Want ook bij andere grote vragen op de terreinen van volksgezondheid en gezondheidszorg is de kennis en expertise van wetenschappelijk deskundigen onontbeerlijk. De huidige situatie laat tegelijkertijd zien hoe belangrijk het is om die inzichten uit de wetenschap helder uit te kunnen leggen. En om bij het adviseren van regering en parlement altijd oog te hebben voor diegenen op wie de maatregelen impact hebben.
Voor u ligt het jaarverslag 2019 van de Gezondheidsraad, waarin we – naast een getalsmatige verantwoording – aan de hand van het thema Oog voor de omgeving terugblikken op het voorgaande jaar. U leest op welke wijze wij zorgen dat wij, in alle fasen van onze adviestrajecten, kennis nemen van de geluiden, behoeften en vragen die bestaan rondom de adviesonderwerpen. We laten zien dat wij ons bewust zijn van dat wat er speelt in de omgeving, terwijl we het uiteindelijke advies altijd laten rusten op onafhankelijkheid en wetenschappelijkheid.
Juist in de huidige tijd, waarin mensen worden overspoeld door nepnieuws en persoonlijke meningen van deskundigen, ben ik dankbaar en vereerd dat ik als nieuwe voorzitter van de Gezondheidsraad bij mag dragen aan het vertalen van wetenschap ten gunste van de kwaliteit van gezondheidsbeleid. Ik dank allereerst oud-voorzitter prof. dr. Pim van Gool die in 2019 – na zeven jaar inspirerend voorzitterschap – zijn vertrek aankondigde. Onder zijn leiding heeft de raad in 2019 twintig adviezen gepubliceerd die er stuk voor stuk toe doen. Adviezen over kwesties binnen het hele spectrum van de volksgezondheid en gezondheidszorg; van advisering over vaccinaties en bevolkingsonderzoek tot ethische vraagstukken, of de beoordeling van de gezondheidseffecten van stoffen op de werkplek. Mijn grote dank gaat uit naar ons brede netwerk vanvooraanstaande wetenschappelijke experts die in multidisciplinaire commissies of als extern deskundige hebben bijgedragen aan deze adviezen. Alleen dankzij hun inbreng kan de Gezondheidsraad zijn belangrijke taak vervullen.
Graag spreek ik ook mijn waardering uit voor de medewerkers van het secretariaat van de Gezondheidsraad, die het werk van de raad op professionele wijze ondersteunen. Het secretariaat heeft in 2019 een verandertraject en reorganisatie doorgemaakt die veel hebben gevraagd van de medewerkers. Ondertussen ging het werk gewoon door. Ik dank hen allen voor de enorme inzet en veerkracht die ze hebben getoond. Ik heb veel vertrouwen in de toekomstbestendigheid van het secretariaat.
Tot slot dank ik onze opdrachtgevers – de ministeries van VWS, IenW, SZW, BZK en LNV – voor het vertrouwen in de raad, en ik hoop op een vruchtbaar vervolg van de samenwerking.
prof. dr. Bart-Jan Kullberg,
voorzitter