Op verzoek signaleren over een gezonde leefomgeving
Een jaar of tien geleden vroeg het toenmalige ministerie van VROM (nu IenW) aan de Gezondheidsraad: ‘Vertel ons wat we niet weten, maar wat we wel zouden moeten weten’. Een ruime opdracht voor onbepaalde tijd, met slechts twee beperkingen: het moet gaan over gezondheid en milieu en moet op het moment van adviseren beleidsrelevant zijn. In 2017 verscheen in dit kader Groen in en om de stad.
Op verzoek signaleren van nieuwe ontwikkelingen
De Commissie Signalering gezondheid en milieu die bovengenoemde taak op zich heeft genomen, had al met regelmaat ‘signalementen’ uitgebracht toen zij in 2015 besloot ideeën voor belangrijke onderwerpen op te halen vanuit het netwerk van de Gezondheidsraad. In een enquête vroeg ze aan welke milieu-invloeden op de volksgezondheid de raad aandacht zou moeten geven in zijn advisering aan het ministerie van – toen inmiddels – IenM. In 2016 resulteerde de enquête al in een advies over microplastics.
Internationale kennis vertalen naar binnenlandse maatregelen
In het advies legt de commissie uit hoe ecosystemen waarde hebben voor de samenleving. Een technische term daarvoor uit de wetenschappelijke literatuur is ‘ecosysteemdienst’. Er zijn kwantitatieve gegevens over de ontwikkeling van zeventien ecosysteemdiensten in Nederland beschikbaar. Al deze ecosysteemdiensten zijn belangrijk voor de Nederlandse volksgezondheid. Eén ervan vertoont een ongunstige ontwikkeling en leent zich goed voor binnenlandse maatregelen. Dat is ‘groene recreatie’ in de leefomgeving.
Pleidooi voor meer groen in en om de stad
Recreatie in het groen – zo stelt het advies - is belangrijk voor de volksgezondheid in Nederland. De afgelopen decennia zijn de mogelijkheden hiervoor in en om de steden echter achtergebleven bij de vraag van een groeiende bevolking. Een bevolking die bovendien vergrijst, en die daardoor meer tijd heeft om buiten te verpozen. De Gezondheidsraad beveelt aan om de mogelijkheden voor ‘groene recreatie’ in de stedelijke omgeving uit te breiden. Daarbij wordt ´groen´ opgevat als natuur in brede zin, watercomponenten inbegrepen. De gezondheid van de Nederlandse bevolking is gediend met uitbreiding van de mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding in de natuur in en om de steden. Beleidsmatig ziet de raad hiervoor geen beletsels. De Omgevingswet biedt gemeenten de gelegenheid om een dergelijke uitbreiding te verwerken in visies en plannen voor een gezonde, duurzame, klimaatbestendige en waterveilige stad.