Evaluatie en optimalisatie van het bevolkingsonderzoek darmkanker

Vanaf 2014 is het bevolkingsonderzoek naar darmkanker stapsgewijs ingevoerd en sinds 2019 krijgen alle mensen van 55-75 jaar iedere twee jaar een uitnodiging om deel te nemen. In 2021 deden ruim 1,6 miljoen mensen mee aan de screening en werd bij 2.700 deelnemers darmkanker ontdekt en bij bijna 17.000 mensen een voorstadium daarvan. Het bevolkingsonderzoek loopt nog te kort om wetenschappelijk te kunnen aantonen dat het leidt tot minder sterfte aan darmkanker, maar er zijn wel duidelijke aanwijzingen in die richting. In de huidige situatie weegt het nut (voorkomen van darmkanker en sterfte daaraan) op tegen de risico’s van het bevolkingsonderzoek (kijkonderzoek waarbij niets gevonden wordt maar dat wel belastend is en voor onrust zorgt, en kankers die worden gemist). Daarom adviseert de raad om op dit moment geen aanpassingen te doen in het reguliere programma.

Wel adviseert de raad om regionaal proefbevolkingsonderzoek te doen naar eenmalige screening van mensen rond de 50 jaar. Daarmee kan onderzocht worden in hoeverre dit gezondheidswinst oplevert en of het nut hiervan opweegt tegen de risico’s. Op basis van de uitkomsten kan besloten worden de leeftijdsgrens in het programma al dan niet te verlagen. Een beloftevolle ontwikkeling die het bevolkingsonderzoek op termijn mogelijk kan verbeteren is  screening op maat. De raad beveelt aan hiernaar onderzoek te doen. Ook beveelt de raad aan te blijven investeren in verhoging van de deelname.